سیم آرماتور بندی چیست؟

در پاسخ به این پرسش که سیم آرماتور بندی چیست؟ باید بگوییم که سیم آرماتور بندی یک نوع سیم مفتولی سیاه از جنس فلز فولادی بوده است و به منظور نگه‌داشتن و مهار کردن قسمت‌های متفاوت از جمله آرماتوربندی، قالب‌بندی، قفسه درست‌کردن، الکترودها، بسته‌بندی‌ها در دو مدل شاخه‌ای و  مدل کلاف؛ عرضه و به‌ دست مصرف کننده می‌رسند.

بیشترین کاربرد سیم آرماتور بندی، در صنعت ساخت وساز ساختمان و برای وصل کردن میلگردهای افقی به عمودی و ثابت نگه‌داشتن میلگردها در ساختمان سازی بوده است که در واقع مفتول سیاه و بر خلاف مفتول گالوانیزه یا مفتول مسوار بوده است.

سیم آرماتور بندی عموما برای آرماتوربندان کاربرد فراوان دارد که به مفتول آرماتور بندی، سیم نرم، مفتول سیاه و مفتول اتصال نیز شناخته می‌شود.

در واقع می توانیم بگوییم که سیم‌های آرماتور بندی، سیم‌هایی انعطاف پذیر و نرم هستند که برای میلگرد گذاری تیر و ستون، اتصال تیر به ستون در آرماتورهای سقفی و فونداسیون، خاموت‌ها، میل‌گردهای درهم‌تنیده  در صنعت ساخت وساز ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه این مطلب به توضیح بیشتری از اینکه سیم آرماتور بندی چیست پرداخته‌ایم.

سیم آرماتور بندی چیست؟

لایه خارجی سیم فولادی، رنگی سیاه داشته و به همین دلیل بوده است که به سیم آرماتور بندی، مفتول سیاه هم گفته می‌شود. مفتول سیاه مدل های بسیار مختلفی از لحاظ ضخامت و وزن دارد که هر کدام از آنها کاربری های متفاوتی دارند که در ادامه انوا‌ع مختلف آن‌ معرفی  شده‌اند.

 

فرایند ساخت و تولید سیم آرماتور بندی

سیم ارماتور بندی در حقیقت از فولاد ساخته و تولید می شود. و فولاد از سنگ اهن کربن دار ساخته و تولید تولید می شود. همانطور که میدانیم فولاد از الیاژ های بسیار مختلفی تولید می شود، به همین علت الیاژ های بسیار زیادی نیز در سیم ارماتور بندی نیز هست.

سیم ارماتور بندی دارای دو خانواده بوده است یکی از آنها فابریکی و دیگری تسمه ای بوده است. در ساخت و تولید سیم ارماتور بندی فابریک ان را توسط ماشین های به روز دچار کشیدگی می کنند.
به منظور کشش کاری نیاز به میلگرد سایز 6/5 بوده است، اما زمانی که این میلگرد داخل ماشین می رود به میلگرد سایز 4/5 تبدیل می شود و طی مراحلی که در بالا گفته شد به میگلرد سایز 1/5 تبدیل می شود، اگر بخواهیم بگوییم می توانیم بگوییم که در 3 فرایند سیم ارماتور بندی ساخته و تولید می شود.

پروسه ای که باعث می گردد سیم ارماتور بندی ساخته و تولید شود نورد گرم نام دارد. که می توانید به مطالب ما در مورد نورد گرم مراجعه کنید.

در ساخت و تولید سیم ارماتور بندی تسمه ای باید بگوییم که از ضایعات آهن الات و ورق های فولادی بسیار متفاوتی استفاده می شود.
در ساخت و تولید سیم ارماتور بندی از تسمه هایی که توسط نورد گرم ساخته و تولید شده اند استفاده می شود.
درمورد قیمت اختلاف زیادی در میان نوع تسمه ای و مدل فابریک وجود دارد. مدل فابریکی استحکام و مقاومت بیشتری نسب به مدل تسمه ای دارد اما از نظر قیمت، قیمتی نسبتا بالاتری دارد.

مدل های مختلف سیم آرماتور بندی چیست؟

 از نظر سایز و اندازه سیم ارماتور بندی چیست؟

سیم آرماتور بندی را از نظر سایز و ضخامت مفتول به مدل های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند که هر کدام از کاربری های مختلفی برخوردار هستند. به‌طور کلی سیم‌های آرماتور بندی در ابعاد 1.2 تا 1.7 میلی‌متر، 2 تا 2.5 میلی‌متر، 3 تا 5 میلی‌متر موجود بوده اند که در وزن‌هایی در حدود 14 تا 50 کیلوگرم ساخته و به بازار مصرف عرضه شده‌اند.

از نظر ساخت و مراحل تولید سیم ارماتور بندی چیست؟

همانطور که گفتیم؛ سیم آرماتور بندی به لحاظ ساخت نیز از مدل های متفاوتی برخوردار بوده است، چینی و ایرانی که هر کدام نیز مدل های مختلفی دارند.

سیم آرماتور بندی از نوع چینی: سیم آرماتور بندی چینی در طی فرآیند ساخت وتولید با توان حرارتی بسیاری مواجه بوده‌است، به همین دلیل نسبت به مدل ایرانی؛ یکنواخت‌تر، یکدست‌تر و نرم‌تر بوده اند و همچنین از نظر قیمت هم کمی گران‌ تر هستند. سیم‌های آرماتور بندی چینی در بازار ایران کمیاب‌تر بوده اند.

سیم آرماتور بندی از نوع ایرانی: سیم آرماتور بندی از نوع ایرانی در دو نوع فابریکی و  مدل غیر فابریک ساخته و تولید و در بازار عرضه شده‌اند.

در ساخت و تولید مدل فابریک، میلگرد سایز 6  و در ساخت و تولید مدل غیر فابریکی از تسمه‌های فلزی استفاده شده‌است.

از لحاظ مدل ساخت و مواد اولیه مصرفی سیم ارماتور بندی چیست؟

 سیم آرماتور بندی از نوع تسمه‌ای: مواد اولیه بکار رفته در ساخت و تولید سیم آرماتور بندی، تسمه‌های فولادی و نواربری رول‌های فولادی بوده است که با کشش و حرارت‌دهی در کوره به اندازه های مختلفی در آمده و به سیم آرماتور بندی تبدیل می‌شوند.

یک نوع از سیم‌های آرماتور بندی که قطری در حدود 1.5 میلی‌متر دارند، به سیم آرماتور بندی تسمه‌ای معرف‌ هستند که از مدل های دیگر ارزان قیمت‌تر بوده و از مقاومت نسبتا خوبی برخوردار هستند اما برای موارد خاص و مقاومت بالا، مناسب نیستند و عموما برای پروژه‌هایی که شرایط خاصی ندارند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سیم آرماتور بندی از نوع فابریکی: در تولید و ساخت این مدل از سیم آرماتور بندی از میلگردهای فابریکی با قطری در حدود 6.5 میلی‌متر استفاده شده‌است که در پروسه کشش و حرارت دهی در کوره به قطر در حدود 1.5 میلی‌متر رسیده و به سیم آرماتور بندی فابریکی تبدیل می‌شود.

قیمت این مدل از مدل های دیگر بیستر بوده و البته به لحاظ مقاومت نیز، مقاومت بسیار بیشتر و نرمی بهتری نیز دارد؛ بنابراین امکان استفاده از آن در پروژه‌هایی با شرایط خاص‌تر از این مدل وجود دارد. سیم آرماتور بندی فابریکی به منظور ارزش بیشتر و البته نگهداری بهتر در بسته‌بندی‌هایی در حدود 15 کیلوگرمی سلفون پیچی شده و به بازار عرضه می‌شوند.

ویژگی های خوب سیم ارماتور بندی چیست؟

برای اینکه بدانید ویژگی‌های یک سیم آرماتور بندی خوب و مناسب چیست این قسمت از این نوشته را مطالعه کنید:

مقاومت کششی و نرمی، از اصلی‌ترین خاصیت‌های موجود در سیم آرماتور بندی بوده است  که در واقع تعیین کننده قدرت مانور در این محصول به‌ شمار می‌آیند.

یک سیم آرماتور بندی می‌بایست میزان کشیدگی نسبتا بالایی داشته باشد تا بتواند شبکه آرماتور بندی را به صورتی مطلوب و با مقاومتی زیاد ببندد. عملیات آنیل کردن مناسب و صحیح و استفاده از مواد اولیه با کیفیت و مناسب، در نوع عملکرد سیم آرماتور بندی تاثیر بسیار زیادی دارند.

تفاوت میلگرد با سیم آرماتور بندی در چیست؟

به‌طور کلی آرماتور یک نوع میلگرد مسلح بوده است که با توجه به المان‌های مهندس طراح برش داده می شود و خم شده‌ است و اتصال آن‌ها به‌ وسیله سیم آرماتور بندی انجام گرفته‌ است که در دید مصالح، به میلگرد معروف شده‌ است چرا که علاوه بر اینکه به‌ وسیله سیم آرماتور بندی به هم اتصال داده نشده‌اند، به صورت کامل بدون خم و برش هستند.

به همین دلیل بوده است که سیم آرماتور بندی اهمیت بسیار زیادی در عملیات آرماتور بندی دارد. که در ادامه این مطلب بیشتر به آن پرداخته شده‌ است.

اهمیت استفاده از از سیم آرماتور بندی و یا به عبارت دیگر مفتول سیاه

همانطور که در مطالب قبلی بیان شد، استفاده از سیم آرماتور بندی بسیار مهم بوده است و از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. مهم ترین دلیل فنی در رابطه با لزوم استفاده از این ابزار این بوده است که بتن مقاومت فشاری بالایی را دارد و در مقابل، مقاومت کششی آن تقریبا یک دهم مقاومت فشاری بوده است اما مقاومت فشاری سیم آرماتور بندی  نسبتا می توان گفت که زیاد است.

به منظور بالا بردن سطح مقاومت بتن از میلگرد استفاده می‌گردد. به منظور افزایش مقاومت 7 روزه و 28 روزه بتن به کمک میلگرد بتن مسلح می‌شود و در اصطلاح دیگر بتن مسلح آماده برای استفاده می‌شود. بعد از مسلح شدن بتن‌ها می‌بایست میلگردهای قرار گرفته در بتن تثبیت و حتما مهار شوند که از خاموت‌ها برای مهار کردن آن بکار گرفته می‌شوند.

در این مرحله به منظور نگه‌داشتن و بستن خاموت‌ها در تیر و ستون و فونداسیون ها از سیم آرماتور بندی استفاده می‌شود.

خاصیت کششی بسیار زیاد در مفتول سیاه ((سیم آرماتور بندی)) باعث می‌ گردد تا میلگردها طبق آرایش خاصی محکم و استوار در کنار هم قرار بگیرند. هرچه این میلگردها محکم‌تر بسته شوند مقاومت بتن مسلح نیز بسیار بیشتر خواهد بود.

کارایی مدل های مختلف سیم آرماتور بندی چیست؟

این ابزار در اندازه ها و وزن‌های متفاوتی در تکنولوژی‌های مدرن و امروزی کشاورزی و صنعتی کارایی بسیار زیادی دارد و قیمت آن‌ها بر اساس وزن و ضخامت سیم تعیین می شود و با یکدیگر متغیر بوده است.

سیم آرماتور بندی از نوع ضخامت 1.5 میلی‌متر: این مدل سیم آرماتور بندی در مقایسه با بقیه ضخامت‌ها کارایی بسیار بیشتری را دارد که با اسامی مفتول سیاه 1.5 و یا سیم 1.5 نیز شناخته می‌شود. وزن این مدل از سیم آرماتور بندی تقریبا حدود 22 کیلوگرم بوده است که برای آرماتور بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید که این اندازه از ضخامت برای رابیتس کاری اصلا مناسب نیست.

سیم آرماتور بندی از نوع  2 تا 2.5 میلی‌متری: کارایی اصلی این مدل از سیم آرماتور بندی عموما در نجاری و قالب‌بندی بوده است و وزن آن در حدود 25 تا 30 کیلوگرم بوده است.

سیم آرماتور بندی از نوع 3 تا 5 میلی‌متری: این مدل از سیم آرماتور بندی در پل سازی، بسته‌بندی، امور ساختمانی و مجسمه‌سازی کارایی بسیار زیادی دارد. هر کلاف از این مدل تقریبا در حدود 60 تا 100 کیلوگرم وزن دارد.

پارامترهایی که  در قیمت سیم آرماتور بندی تاثیر گذار بوده است چیست؟

عواملی که در  در قیمت سیم آرماتور بندی تاثیر گذار است چیست؟ موارد زیر برخی از پارامترهایی هستند که در تعیین قیمت سیم آرماتور بندی نقش اساسی دارند:

• میزان نرمی سیم آرماتور بندی: سیم‌های آرماتور بندی در دو نوع نرم و خیلی نرم در بازار وجود دارد که یکی از عواملی که بر روی قیمت آن‌ها تاثیر گذار بوده است میزان نرمی سیم‌ها بوده است.
•  قیمت میلگرد در بازار مصرف: وایرود یا همان میلگرد از اساسی ترین مواد اولیه در ساخت و تولید سیم آرماتور بندی بوده است که اصلی‌ترین عامل در تعیین قیمت بوده است در حقیقت با تغییرات در قیمت میلگرد، قیمت سیم آرماتور بندی نیز با نوساناتی مواجه خواهد شد.
• نوع وایرود (میلگرد) مصرفی: کشور سازنده وایرود، برند و در آخر نوع وایرود، از دیگر مواردی بوده است که در تعیین قیمت نهایی این ابزار نقش بسیار موثری دارند.
• نوع سیم مفتول در آرماتور بندی : و در پایان با توجه به فابریکی و یا تسمه‌ای بودن سیم آرماتور بندی، قیمت آن نیز متفاوت خواهد بود.

مدل های مختلف گره سیم  آمارتور بندی چیست؟

به‌طور کلی به منظور اتصال میلگردها و البته تثبیت آن‌ها به یکدیگر، چهار نوع گره وجود داشته که هر کدام از آنها به جهت کارایی خاصی خود مورد اجرا قرار می‌گیرند. این گره‌ها از قبیل:

• گره مفتول از نوع ساده یا لغزان : گره مفتول از نوع ساده یا لغزان برای فرم‌دهی یک صفحه بتنی بر روی میلگردهای عمودی و افقی که نسبت به هم با زاویه قائمه بر روی سطح‌های افقی مانند فنداسیون و سقف قرار گرفته‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مدل از گره حساسیت زیادی نداشته و سریع و ساده انجام می‌شود.
• گره مفتول از نوع صلیبی: موقعی که قطر در میلگردهای بکار رفته زیاد و نقاط اتصال محدود بوده باشد، از گره مفتول صلیبی استفاده می‌شود. این گره در نقطه اتصالات میلگردها استحکام و مقاومت بسیار بیشتری را بوجود می‌آورد.
• گره پشت گردنی: اغلب در تیرهای عمودی و ستون‌ها به منظور اتصال مستحکم بیشتر میلگردها از گره پشت گردنی استفاده می‌شود.
• گره مفتول از نوع اصطکاکی: به منظور ایجاد صفحات عمودی برای اتصال میلگردها و البته ایجاد شبکه در دیوارهای بتنی، گره مفتول اصطکاکی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا مانع از لغزیدن میلگردها شود.

در بیانی کلی به منظور بستن گره میلگردها‌ به‌ وسیله سیم آرماتور بندی دو روش متفاوت وجود دارد. این دو روش از قبیل:

• روش از نوع ضربدری: در این روش، میلگردها بر روی یکدیگر قرار گرفته و سیم آرماتور بندی به صورت ضربدری از رو و زیر هر دو میلگرد رد می شو.د و به کمک انبر، انتهای رشته سیم یه یکدیگر پیچیده و بسیار محکم می‌شوند. در آخر رشته پیچیده شده به داخل خم می‌ گردد..
• روش از نوع کراواتی: این نوع شیوه گره زدن سیم آرماتور بندی به روش بستن کنار نیز شناخته می‌شود. در این نوع روش سیم از زیر میلگردها رد شده و از کنار میلگرد بالایی خارج شده و در آخر انتهای رشته‌ها به هم دیگر بسته می‌شوند.

مراحل آرماتور بندی با استفاده از سیم های آرماتور بندی چیست؟

در ابتدا نقشه‌ ای کلی از ساختمان تهیه و مصالح و اجزا مورد نیاز تعیین می‌ گردد.

تهیه میلگردها اقدام بعدی بوده است که برای ساختمان‌های کوچک از میلگردهای فولادی آجدار و در ساختمان‌های بزرگ و پیچیده مثل مجتمع‌های بزرگ تجاری، مسکونی یک نوع دیگر از میلگردها مورد استفاده قرار می گیرد. نوع آرماتور بندی در انتخاب میلگرد بسیار تاثیر دارد.

برای تعیین مدل آرماتور بندی‌ها می‌توان از مهندسین مشاور مشورت گرفت که اصولا نظردهی در مورد  کیفیت آرماتور بندی، نوع و سایز میلگردها در ساختمان‌ها به‌ ویژه در پروژه ساختمان‌های بزرگ توسط مهندس ناظر پروژه انجام می‌ گیرد.

دقت داشته باشید که عمل جوشکاری، هیچگونه انعطافی نداشته است به همین دلیل نمی‌توان در آرماتور بندی، جوشکاری را جایگزین کرد، چون که در این حالت استحکام کششی کم می گردد و با فشار وارد شده، باعث ایجاد شکستگی می‌شود.

در مرحله بعد از آن برای نحوه قرار گرفتن میلگردها و نوع آرماتور بندی تصمیم گیری می‌شود. به عنوان نمونه به دلیل اینکه در ستون‌های بزرگ، میلگردهای بزرگتری استفاده می‌شوند بنابراین فضای لازم برای قالب و آرماتور بندی هم حتما باید بیشتر باشد.

نحوه ی آرماتور بندی قبل از بتن ریزی، چندین بار باید مورد بررسی قرار بگیرد چون که احتمال آن وجود دارد برخی عوامل باعث می شود مفتول و سیم آن‌ها آسیب دیده و یا پاره شده باشد.

در مرحله آخر اطراف آرماتورها قالب گذاری می شود و بتن ریزی شروع می‌ گردد. برای بتن ریزی بهتر است از قالب‌های فلزی استفاده گردد تا از خروج آب سیمان از بتن ها جلوگیری به عمل آید.

شباهت هآ و تفاوت های سیم قالب بندی با سیم ارماتور بندی در چیست؟

در مطالب قبلی به‌طور کامل درباره اینکه سیم آرماتور بندی چیست صحبت کرده ایم و در این قسمت به توضیح شباهت‌ها و تفاوت‌های این ابزار مهم با سیم قالب‌بندی می پردازیم.

شباهت قالب بندی با سیم ارماتور بندی در چیست؟

سیم آرماتور بندی و سیم قالب‌بندی یا همان سیم نجاری جنس یکسانی داشته اند و هر دو مفتول سیاه رنگ هستند. به لحاظ شکل ظاهری، هر دو نوع سیم به یکدیگر شبیه بوده و به صورت حلقه‌ای هستند که ضخامت‌های متفاوتی را دارند.

هم سیم آرماتور بندی و هم سیم قالب‌بندی در سازه‌های بتنی و صنعت ساختمان سازی بسیار کارایی دارند. و همچنین هر دو سیم به لحاظ مواد اولیه و نحوه ساخت و تولید در دو نوع فابریکی و تسمه‌ای در بازار عرضه می‌شوند.

هر دو محصول تقریبا قیمت یکسانی داشته و عوامل تاثیر گذار در قیمت سیم آرماتور بندی، بر روی سیم قالب‌بندی هم بسیار تاثیر گذار بوده است.

تفاوت قالب بندی با سیم ارماتور بندی در چیست؟

به لحاظ تفاوت، این دو نوع محصول تنها به لحاظ میزان ضخامت با یکدیگر تفاوت هایی دارند و به همین دلیل کارکردشان نیز متفاوت از یکدیگر بوده است و این دو وع سیم را به دو محصول متفاوت تبدیل کرده‌است.

در زمان استفاده سیم آرماتور بندی به موارد زیر حتما به طور ویژه دقت کنید:

• به‌ واسطه سیم آرماتوربندی خاموت ها را به میلگردهای طولی حتما متصل کنید.
• نکات و ضوابط مبحث نهم ضوابط سازه‌های بتنی سازمان مقررات ملی ساختمان را در زمان گره‌زدن آرماتورهای عرضی به‌وسیله سیم‌های آرماتور بندی حتما رعایت کنید.
• دقت داشته باشید که در دمای کمتر از 5 درجه سانتی‌گراد، برای آرماتور بندی، آرماتورها را به هیچ عنوان خم نکنید.
• از دستگاه هوا برش برای برش سیم آرماتور بندی به هیچ عنوان استفاده نکنید؛ برای این‌کار قیچی مخصوص به خود وجود دارد.
• از استفاده از سیم زنگ‌زده و روغنی در حین آرماتوربندی جدا خودداری کرده و قبل از استفاده حتما آن‌ها را به کمک پارچه ای با دقت تمیز نمایید.
• دقت داشته باشید که انتهای این سیم ها یا باید بریده شود و یا حتما به سمت داخل خم بشود.
•  امکان آن وجود دارد بریده شدن انتهای سیم آرماتور بندی باعث افتادن المان قسمت بریده شده در داخل آرماتوربندی بشود.
  سیم‌های آرماتور بندی حتما باید جمع شوند چونکه در غیر این صورت پس از بتن ریزی، به مرور زمان دچار زنگ زدگی می شوند و به آرماتورها زنگ زدگی را منتقل می‌کنند. در این شرایط قطر سیم‌ها سه برابر می شود و بتن‌ها دچار ترک خوردگی می شوند. ترک خوردن بتن‌ها باعث انتقال رطوبت به آرماتورها شده و در نتیجه افزایش میزان زنگ‌زدگی خواهد شد و فرایند ترک خوردن، انتقال رطوبت و زنگ‌زدگی همواره ادامه پیدا می‌کند تا المان بتنی به‌صورت کامل دچار تخریب شود.

مزایت های استفاده از سیم آرماتور بندی در اجرای سازه های بتنی

•  در مقایسه با سازه‌هایی که فلزی هستند سازه‌های بتنی به مهارت کمتری نیاز دارند.
• استفاده از سیم آرماتور بندی در سازه‌هایی که بتنی هستند مانع  از انحراف ساختمان از حالت اولیه می‌شود.
• نگهداری بتن آرماتور بندی شده به هزینه نسبتا کمتر نیاز دارد.
• می‌توان با به‌کارگیری سیم مفتول آرماتور بندی، بتن را به شکل های مختلف و بسیار متنوعی درآورد.
• ساختمانی که آرماتوربندی شده  است، از پایداری بیشتری در مقایسه با سایر ساختمان‌ها برخوردار بوده است.
• سازه‌های بتنی با وجود آرماتورها از مقاومت بسیار بهتری در برابر آتش و آب  برخوردار خواهند شد.
• در صورت استفاده از آرماتور بندی، بتن استحکام کششی بسیار بهتری را تجربه می‌کند.
• همچنین تراکم و فشردگی بتن در کنار آرماتور، در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی بسیار بیشتر بوده است.

 

کلام پایانی

در این نوشته به‌ طور مفصل توضیح داده‌ شده‌ است که سیم آرماتور بندی چیست ؟ در حقیقت بستن و مهار کردن آرماتورها، از مهم‌ترین و اساسی ترین کارایی های سیم‌ آرماتور بندی بوده است. این ابزار در محل اتصال در بین دو میلگرد تابیده می‌شود و اتصال بسیار مستحکم و مقاومی را در بین میلگردها ایجاد می‌کند.

تا در حین بتن ریزی در داخل ستون، پی و بقیه اجزا ساختار یکپارچه و استحکام میلگردها حفظ شده و از یکدیگر فاصله زیادی نگیرند.

مفتول سیاه علاوه بر اینکه در صنعت ساختمان سازی و عمران کارایی بسیار زیادی دارد، در صنعت کشاورزی نیز به منظور اتصال ادوات در طی فعالیت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین در صنایعی مثل  سد سازی، پل سازی، مجسمه سازی و بسته‌بندی نیز از این ابزار مورد استفاده قرار می گیرد.