گریتینگ چیست ؟
گریتینگ در فارسی با معادل هایی مثل چهارچوب آهنی, شبکه، پنجره و … نام برده می شود که ترجمه اصلی و دقیق آن ،،پنجره و شبکه،، است.
گریتینگ در لغت به معنای شبکه شبکه و شانه عسل و به طور کلی به یک مجموعه ی موازی و منظم که دارای فواصل یکسان و برابر است گفته میشود.
وقتی که این مجموعه ها به صورت شبکه شبکه بر هم عمود می شوند در صنعت به آنها ،،گریتینگ،، گفته می شود.
از گریتینگ در زبان فارسی به عنوان درپوش هم نام برده می شود. علاوه برآن، این وسیله یک سازه‌ی مشبک و بسیار محکم و سخت است.
که علت استفاده گسترده آن در پروژه های سنگین صنعتی و شهری توان باربری زیاد آن است.
درپوش مدل های مختلفی دارد و هر یک از این زیر مجموعه ها خصوصیات و کاربردهای متنوعی دارند. در این نوشته سعی شده است.
اطلاعاتی دقیق و جامع راجع به این محصول محبوب ارائه شود. پس همچنان با ما همراه باشید.
گریتینگ یک شبکه توری مانند بوده است که از عناصر فلزی که به شکل طولی و عرضی در کنار همدیگر قرار گرفته اند تشکیل شده است.
این فرآورده دارای مقاومتی بالا، ظاهری خوب، وزنی پایین، امکان عبور هوا، نورگیری خوب، قیمتی مناسب و کاملا اقتصادی بوده و به صورت مربعی، سینوسی، مثلثی و … به یکدیگر اتصال یافته اند.
این صفحات حالت شبکه شبکه دارند و نوع فلزی آن از تسمه و میلگرد ساخته می شود.
درپوش یک مدل از شبکه از جنس فولاد یا همان گریتینگ بوده است که کاربردهای فراوانی دارد.
و در قسمت های مختلف در صنایع و شهرسازی به کار برده می شود و طرفداران یسیار زیادی دارد.
به عنوان نمونه درپوش انتخابی بسیار مناسب در مدل های مختلف کف پوش و پله های کارخانه ها بوده است.
و کارخانه های بسیار زیادی برای کف پوش خود از پوشش های گریتینگی به کار می برند.
این محصولات کارایی های متنوعی داشته و البته نوع چینش و ساختار هر نوع گریتینگ هم مختلف است.
در حال حاضر سطوح شبکه شبکه ای فلزی یا شبکه های فولادی، گریتینگ کاربرد گسترده ای پیدا کرده اند.
به طوری که کارشناسان بعد از دیدن فواید کاربرد گریتینگ در صنعت، به این نتیجه رسیده اند که از گریتینگ در تکامل یا بهینه سازی طراحی شهر و ساختمان سازی هم بهره مند گردند.
یکی از دلایل استفاده زیاد گریتینگ در صنعت، ساختمان سازی، حالت خاص و گریل مانند، قابلیت تحمل بار, نیروی بالا و وزن پایین تر نسبت به سازه های هم رده ی خود بوده است.
البته عبور نور و عدم تجمع زباله های صنعتی در کف کارخانه ها از دیگر محاسن گریتینگ نسبت به باقی سازه ها می باشد.
صفحه های مشبک این محصولات به دلیل اینکه مقاومت زیادی دارند و در همچنین وزن کمی را دارند.
به عنوان یک فرآورده ضروری در صنعت سنگین یاد می شوند.
کارایی های دیگر این محصول را می توان به موارد زیر اشاره کرد؛
کاربرد در نیروگاه ها
کاربرد در پالایشگاه ها
کاربرد در کانال های آب
کاربرد در معادن
کاربرد در کارخانه های فلزی
کاربرد در شهرسازی و ساختمان سازی
کاربرد توری در صنعت لجستیک
کاربرد کفپوش سکوهای نفتی
قفسه
راه پله اضطراری
کفپوش
و …
چند تعریف در مورد گریتینگ:
مطابق با مطالبی که تا به اینجا گفتیم چند نمونه از تعاریف مهم این فرآورده را در زیر بیان می کنیم:
- عناصری که با وجود وزن پایینی که دارند از ظرفیت باربری زیادی هم برخوردار هستند.
- شبکه ای از جنس چوب یا فلز است که برای بستن کف دهانه ها در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد.
- گریتینگ یک پارتیشن، پوشش، یا یک قاب میله ای یا یک میله موازی است.
- گریتینگ یک مجموعه از خطوط نزدیک موازی با هم و یا میله های حاکم بروی سطحی صاف و صیقلی است.
مدل های مختلف گریتینگ از نظز جنس:
۱. گریتینگ های فلزی
این محصول و یا همان گریتینگ فلزی به وسیله تسمه های نوردی و میلگرد فولادی در ابعاد و اندازه های نامحدودی ساخته و تولید می شود.
درپوش های فلزی کاربردهای فراوانی داشته و در صنایع متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند.
گریتینگ فلزی انتخابی درست برای پروژه هایی است که در آن از سنگرها و پله ها گرفته تا کف سازی و کف پوش استفاده می گردد.
درپوش های فلزی یک طیف گسترده از نیازهای مخاطبان را در صنایع پوشش داده و برای اینکه از صدمه های محیط در امان باشند به یک پوشش مقاوم نیاز دارند.
برای پوشش درپوش های فلزی از موادی مثل رنگ و گالوانیزه استفاده می کنند.
که در گریتینگ گالوانیزه بعد از ساخت و تولید گریتینگ روی آنها روکشی از جنش گالوانیزه گرم به ضخامتی حدود ۹۰ میکرون قرار میگیرد که به این عمل به اصطلاح “گالوانیزاسیون” گفته می شود.
با انجام این کار مقاومت محصول به دست آمده به اندازه ای زیاد می شود که در مقابل هر نوع خوردگی محافظت می شود و شکل اولیه خود را نیز حفظ می کند.
گریتینگ فلزی و کف پله، در مدل های مختلف دست ساز، نیمه اتومات، اتومات و یا الکتروفورج ماشینی ساخته و تولید می شود.
قابل توجه است که گریتینگ های تولیدی به صورت عموم با سه مشخصه وجود دارند:
- تسمه در تسمه
- نیم تسمه در تسمه
- تسمه در میلگرد های آج دار -چهار پهلوی تابیده شده-
۲. گریتینگ های کامپوزیت و یا فایبر گلاس
این محصول و یا همان کامپوزیت یک نوع دیگری از گریتینگ بوده که با توجه به مواد مورد استفاده در آن ویژگی ها و خصوصیات متفاوتی با گریتینگ های فلزی دارد.
اصلی ترین و بارزترین مزیت این نوع از درپوش این است که نسبت به انواع فلزی آن علاوه بر برتری در خواص مکانیکی و شیمیایی ای که دارد.
می توان نسبت به نیاز و درخواست مشتری خواص محصول پایانی را در بازه وسیعی تغییر دهیم.
البته در مکان هایی که رطوبت یا خورندگی داشته و ما نمی توانیم از گریتینگ های فلزی استفاده کنیم،مدل کامپوزیتی این محصول جایگزین مناسبی برای آن بوده است.
گریتینگی که با مواد کامپوزیتی ساخته و تولید می شود دارای مقاومت زیادتری نسبت به انوع فلزی این محصول است به همین جهت آن را -گریتینگ فایبرگلاس- هم می نامند.
گریتینگ فایبرگلاس به علت وجود الیاف کامپوزیتی در اسکلت بندی خودش، استحکام بسیار بالاتری در مقابل بارهای ضربه ای داشته است.
البته در مقابل اسید، آتش سوزی، سرما، گرما و خوردگی نیز مقاومت بسیار خوبی از خودش نشان می دهد.
گریتینگ فایبرگلاس در موارد مختلفی مانند:
آزمایشگاه های شیمیایی- صنایع غذایی- کارخانجات بهداشتی- صنایع داروسازی و پزشکی- آشپزخانه های صنعتی- موتورخانه ها- صنایع نفت و گاز- پالایشگاه ها- برق والکترونیک- خطوط گالوانیزه فلزها و محیط های بهداشتی و استریل کارایی دارد.
ویژگی های منحصر به فردی که گریتینگ کامپوزیت داشته است عبارت است از:
- استقامت بالایی در مقابل حرارت دارد.
- استقامت بالایی در مقابل محیط های اسیدی و الکتروشیمیایی دارد.
- انعطاف پذیری شکلی خوبی درمقابل درخواست مشتریان دارد.
- عایق بسیار خوبی برای الکتریسیته و گرما بوده است.
۳. گریتینگ های استیل
این محصول را در ابعاد-اندازه ها و طرح های متنوعی و همچنین برای کاربری های مختلف می توان طراحی و تولید کرد.
گریتینگ استنلس استیل به خاصیت مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی و خوردگی و عمر شهرت دارد.
این فرآورده با وجود هزینه تولید تقریبا بالایی که داشته طرفداران بسیار زیادی هم در صنعت داروسازی- شیمیایی و غذایی- آشپزخانه های صنعتی- مخازن- نگهداری شیر- درپوش- کفشور- صافی دارد.
علت آن را هم می توان مقاومت بسیار بالای گریتینگ های استیل در فضاهای اسیدی با رطویت بسیار بالا دانست.
البته می توان گفت این فرآورده زیبایی چشمگیری نیز دارد و در محیط هایی که زیبایی بصری در اولویت بوده است به کار برده می شود.
همانطور که قبل تر از این گفتیم برای مقاوم سازی گریتینگ های فلزی از یک نوع پوشش استفاده می شود که به آن خاصیت ضدرنگ می دهد.
اما چطور گریتینگ های استیل در حالت طبیعی و بدون روپوش خاصیت ضدزنگی دارد؟
برای پاسخ به این سوال باید آلیاژهای به کار برده شده در این محصولات را جستجو کنیم که چند درصد از کروم و آهن را شامل می شود.
گریتینگ های استیل همچنین این خاصیت را دارند که جذب آهنربا نشده و دلیل تمام این ویژگی های منحصر به فرد این محصول استفاده از نوع خاصی از ورق استیل است که به آن ۳۰۴ گفته می شود.
۴. گریتینگ های چدنی
این مدل درپوش ها از جنس چدن داکتیل است و به عبارتی دیگر محکمترین و مقاومترین نوع از گریتینگ برای استفاده در فضاهایی با تردد زیاد خودرو و یا پیست های اسب سواری به حساب می آید.
گریتینگ چدنی انتخابی مناسب برای درپوش هایی است که روی کانال آب یا کانیووهای حاشیه خیابان ها- رمپ پارکینگ ساختمان های مختلف و محوطه کارخانجات و فضاهای مختلف دیگری است.
این فرآورده به دلیل هزینه بسیار زیاد آن در اندازه هایی محدود ساخته و تولید می شود و ابعاد آن به طور معمول درطول ۵۰ سانتی متر و عرض آن تا ۲۰ سانتی متر است.
یکی از نکات مهم درباره گریتینگ های چدنی کلاس وزنی آن بوده است که برای محیط هایی با تردد بالای خودرو به طور حنم باید کلاس وزنی آن عدد ۲۵ تن یا ۴۰ تن باشد.
۵. گریتینگ های آلومینیومی
این فرآورده از رایج ترین صفحات مشبک موجود در بازار بوده است که به دلیل کاهش وزن و کیفیت بسیار بالا بسیار مطرح بوده است.
گریتینگ های آلومینیومی در مکان هایی استفاده می شود که قابلیت خورندگی بالایی دارند.
این محصول در مقابل رطوبت بسیار مقاوم بوده است و نسبت به سایر فلزات از مقاومت بسیار زیادتری برخوردار می باشد.
این محصول به دلیل دارا بودن یک ساختار مناسب و منحصر به فرد جذب آلودگی بسیار کمتری نسبت به آهن و سایر مواد اولیه دیگر در ساختن محصولات گریتینگ دارد.
۶. گریتینگ های مضرسی
گریتینگ های مضرسی از نظر ظاهری به -گریتینگ آجدار و دندانه دار -معروف هستند که همین نکته باعث می شود لغزندگی سطوح به طرز چشمگیری کاهش پیدا کند.
این نوع از گریتینگ در مکان هایی به کار می رود که دارای رطوبت و روغن لغزنده است. سطوح آج دار و دندانه دار در آنها باعث می شود.
خطر احتمالی لغزش بسیارکاهش پیدا کند و یک محیط امن برای افراد در آنجا فراهم گردد.
این نوع از گریتینگ در محیط های پر رفت و آمد که عوامل جوی باعث لغزندگی آنجا می شود، استفاده می شود تا کسانی که در آن محیط رفت و آمد دارند دچار آسیب و صدمه نشوند.
هر جایی که سطح روغنی دارد مثل بعضی از کارخانه ها، به منظور اینکه از لغزندگی و ایجاد اصطکاک جلوگیری گردد از گریتینگ های مضرسی یا دندانه دار بهره می برند.
مراحل ساختن گریتینگ:
تولید گریتینگ های فلزی با دو روش صورت می پذیرد:
- ساخت و تولید گریتینگ به صورت جوش CO2
- ساخت و تولید گریتینگ با روش های الکتروفورجی و یا ماشینی
تولید گریتینگ به صورت جوش CO2
برای ساخت و تولید این محصول که حتما به گروهی با تجربه بالا و مهارت کافی نیاز است.
همه مراحل تولیدی از مرحله برش تسمه ها و همچمین میلگردهای درپوش- پانچ تسمه های نوردی- مونتاژ درپوش و در نهایت جوشکاری را با جوش co2 و با ماشین آلات مجهز وحرفه ای انجام می دهند.
نکته مهم و قابل اهمیت در این نوع تولید این است که گریتینگ با کیفیت خوبی جوش بخورد و بعد از جوش مشکلی نداشته باشد.
ساخت و تولید با روش الکتروفورجی یا ماشینی
این روش نسبت به روش جوش CO2 جدیدتر و امروزی تر می باشد. یکی از محدودیت هایی که در روش تولید به صورت الکتروفورجی وجود دارد.
این بوده است که این نوع از تولید در کشور ما تنها به صورت تسمه در چهار پهلوی تابیده ساخته و تولید می شود.
روش تولید الکتروفورجی مزیت هایی نسبت به روش تولید co2 دارد که چند مورد از آنها را به اختصار در زیر بیان می کنیم:
- وزن کمی که نسبت به روش قدیمی دارد
- مقاومت باربری تا ۳۰% در روش الکتروفورجی زیادتر بوده است
- نداشتن خوردگی و ترک در روش الکتروفورجی نسبت به فرآیند اتصال قدیمی یا همان جوش
- Co2
- گالوانیزاسیون بهتر الکتروفورج و جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی در قسمت های اتصال در طول زمان
- به علت یکنواخت بودن همه محل های اتصال دارای خلل و فرج نیست
مشخصه های فنی گریتینگ
این درپوش ها شامل چند جز اصلی بوده اند که هر یک از آنها یک نقش مهم و اساسی در پیکره درپوش بر عهده دارند. در ادامه به معرفی هریک از این اجزا می پردازیم.
- تسمه از نوع باربر : وظیفه ی تحمل کردن بار را دارد.
- رابط ها : وظیفه ی آن محافظت از چشمه های گریتینگ است.
- چشمه : فضاهایی که بین باربر و رابط است.
تسمه های باربر: تسمه ای است که بار وارده را تحمل کرده و بر روی ساپورت های دو سویه قرار می گیرد. تسمه مهم ترین قسمت شبکه بوده است و میزان مقاومت-کشش و باربری شبکه گریتینگ به آنها وابسته است.
اغلب از تسمه های ماشین کاری استفاده می گردد اما باز هم با توجه به این که گریتینگ چه کاربردی دارد و بر اساس درخواست مشتری آن محل نصب نوع تسمه ها متفاوت است.
میزان استحکام و توان گریتینگ به ارتفاع از سطح- ضخامت و طول تسمه ها بستگی دارد.
یعنی در صورت افزایش ضخامت و ارتفاع از سطح اندازه مقاومت افزایش پیدا کرده و در صورت بلند بودن طول تسمه ها – دهانه مقاومت کم می شود.
رابط –تسمه، میلگرد یا چهارپهلو– : رابط در جهت عمود بر تسمه های باربر نصب شده و وظیفه‌ی آن حفاظت از چشمه‌ی گریتینگ است.
از تسمه و میلگرد های رابط هایی ساخته و تولید می گردد که کاربرد اساسی آنها جلوگیری از خراب شدن اشکال هندسی شبکه بوده است.
رابط و تسمه به صورت عمودی به همدیگر اتصال می یابد. وزن زیادی بر روی رابط تحمیل نمی شود و فقط استحکام و حفظ ظاهر و شکل هندسی فرآورده را بر عهده دارد.
ضخامت و فاصله میان آنها اثر بسیا زیادی در میزان مقاومت شبکه نداشته و تنها عبور و مرور را سهل تر می کند.
به عنوان مثال در محل های پر رفت و آمد فاصله میان رابط ها کم بوده است تا مشکل گیر کردن پاشنه کفش در شبکه رخ ندهد.
کاهش فاصله رابط ها می تواند باعث بروز مشکلات جوش گردد به همین دلیل در این شرایط از دستگاه های ویژه ای جهت جوش دادن استفاده می گردد.
چشمه ها: منظور از چشمه یا مش بندی فاصله بین تسمه های باربر و رابط ها بوده است. هر چه فاصله بین تسمه های باربر کمتر باشد استحکام شبکه زیادتر می گردد.
البته می توان گفت در تعیین این فاصله ها مکانی که شبکه در آن قرار می گیرد و میزان استحکام نیز باید در نظر گرفته شود.
مورد دوم فاصله بین رابط ها بوده است که باید از فاصله بین باربرها زیادتر باشد. مش بندی در وزن گریتینگ تاثیر بسیار زیادی دارد.
چشمه ها با دو عدد به صورت w*z که منظور از اولین عدد، فاصله میان تسمه ها و منظور از عدد دوم فاصله رابط ها بر اساس میلی متر بیان می گردد.
تقسیم بندی محصولات از نظر ظاهر
محصولاتی که ساخته و تولید می شود بر پایه‌ی ظاهری که دارند به سه گروه تقسیم می شوند:
- اسلات: سوراخ هایی که بر روی محصول بوده و به شکل موازی اند.
- مشبکی: سوراخ هایی که بر روی محصول است به شکل مربع یا مستطیل است.
- پانچی: محصول دارای سوراخ هایی به شکل دایره ای و یا مربعی شکل است.
مدل های مختلف پانچ قطعات و تفاوت های آنها
در حال حاضر پانچ و برش قطعات به دو شکل سنتی و مدرن صورت می پذیرد. تفاوت این دو مدل به شکل اتصال تسمه به نگهدارنده برمیگردد.
۱. روش های سنتی
در روش سنتی جهت اتصال نگهدارنده و باربر شیارهایی برروی سطوح ایجاد کرده و بعد از آن نگهدارنده ها را در فضای معینی تعبیه می کنند.
یکی از عیب هایی که این روش دارد بروز خطای انسانی در زمان اتصالات و کاهش توان تسمه باربری می توان گفت.
علاوه بر آن در صورت تمایل به گالوانیزاسیون، شیارها موجب عدم پوشش سازه می شوند در نتیجه سازه دچار فرسایش و خوردگی می شود.
عیوب برش قطعات به شکل سنتی:
- روش سنتی در مقابل روش های جدید بازدهی بسیار کمتری دارد
- مرغوبیت و کیفیت روش های جدید در مقابل روش سنتی تا حدی بهتر است
- در روش های سنتی در هنگام پانچ کردن امکان دارد خطای انسانی رخ دهد.
در پایان این قسمت باید گفت هنگام خرید محصول باید حتما به ضخامت تسمه باربر- طول میلگردها- کیفیت محصول- محلی که قصد تعبیه شبکه در آن دارید و عوامل محیطی توجه ویژه ای را داشته باشید.
۲. روش های مدرن
روش سنتی در مقایسه با روش مدرن قرار دارد که –الکتروفورج– می گویند.
خصوصیات خوب و منحصر به فردی که روش الکتروفورج نسبت به روش سنتی دارد قدرت بالاتر- استحکام بیشتر و وزن کمتر آن است.
در روش الکتروفورج کیفیت مواد اولیه بسیار مورد اهمیت بوده است و ضخامت و ابعاد قطعات باید کاملا به یک اندازه باشند اما در روش سنتی چنین الزاماتی وجود ندارد.
